براساس قانون شهرداری،شهرداری مکلف است ازایجادوتاسیس کلیه اماکنی که بنحوی ازانحاء موجب بروزمزاحمت برای ساکنین یا مخالف اصول وضوابط بهداشتی درشهرها می باشد،جلوگیری کندمانند تاسیس کارخانه ها،کارگاه ها، گاراژهای عمومی و تعمیرگاه ها ودکان ها وهمچنین مراکزی که مواد محترقه می سازند و اصطبل چارپایان و مراکزدامداری وبطورکلی تمام مشاغل وکسب هائی که ایجاد مزاحمت وسروصدا،تولید دود یا عفونت ویا تجمع حشرات وجانوران وهمچنین تخریب کوره های آجروگچ وآهک پزی و خزینه گرمابه های عمومی که مخالف ضوابط واصول بهداشتی هستند،شهرداری بایدبا نظارت ومراقبت دروضع دودکش اماکن وکارخانه ها و وسائل نقلیه آلاینده ازآلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید که ممکن است مزاحمت مستقیماً ودرمحیط شغلی برای مردم ایجاد شود ویا غیرمستقیم ازطریق ایجاد آلودگی صوتی و هوا ایجاد شود.
نکته : هرگاه تاسیس وتشکیل این واحدها قبل ازتصویب این قانون باشد،تعطیل ویا به خارج ازشهرانتقال می یابند.
شهرداری مکلف است مراتب را توسط مامورین سد معبروضمن دادن مهلت مناسبی به صاحبان آنها ابلاغ نماید واگرمالک به نظر شهرداری معترض باشد باید ظرف 10 روزاعتراض خود را به کمیسیونی مرکب از سه نفر که از طرف شورای اسلامی شهرانتخاب خواهند شد،تسلیم کند این سه نفریا باید کارشناس خبره درزمینه آلودگی بوده ویا قدرت اجرایی بالایی داشته باشند وبه نظراکثر صاحب نظران حتما باید یک نفراز کارشناسان خبره محیط زیست، یک قاضی ویک فرد خبره نظامی درجلسات باشند.
رای کمیسیون بند 20 ماده 55 قطعی ولازم الاجراء است وفاقد رسیدگی درمرحله تجدیدنظرخواهی می باشد هرگاه رای کمیسیون مبنی برتائید نظرشهرداری باشد و یا صاحب ملک به موقع اعتراض نکرده و یا درمهلت مقرر شخصا اقدام نکند شهرداری راسا از طریق مراجع ذی صلاح اقدام می نماید.
براساس متن بند 20 ماده 55 قانون شهرداری ها،عناوین ذیل میتواند به عنوان تکالیف قانونی شهرداری می باشد:
- جلوگیری از ایجاد و تأسیس اماکنی که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنان شهرهاست.
- جلوگیری از ایجاد و تاسیس اماکنی که به نحوی فعالیت آنها مخالف اصول وضوابط بهداشتی شهرنشینی هستند.
- جلوگیری ازتاسیس تمامی مشاغل که مزاحمت ،سروصدا،دودوعفونت ایجاد نمایند یا باعث تجمع حشرات وجانوران شوند.
- اقدام درخصوص تخریب کورههای آجر،گچ وآهک پزی وخزینه گرمابههای عمومی که درتعارض بااصول وضوابط بهداشت شهرنشینی هستند.
تعابیر کلی بند 20 ماده 55 قانون شهرداری موجب ایجاد اختلافاتی درمورد تشخیص مصادیق مشاغل آلاینده،مزاحم و خطرناک بود که درمورخ 30/7/1396 آیین‌نامه ای تحت عنوان آیین نامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری به تصویب رسیده ومصادیقی آن را به ترتیب زیرذکر نموده است:
- اماکن تولید ، بسته بندی و انبار مواد شیمیایی خطرناک و مواد محترقه
- دامداری ( سبک و سنگین )
- مرغداری و پرورش انواع طیور صنعتی
- تولید مصنوعات شیمانی و موزاییک
- تولید لوله سیمانی و پله
- تولید کاشی و سرامیک
- آجرپزی ( از جمله تولید آجر فشاری و سفال ، تولید آجر قزاقی)
- تولید گچ و آهک
- سنگبری
- سنگ کوبی
- کارگاه های تولید آسفالت
- تولید شن و ماسه
- چرم سازی
- دباغی
- سالامبورسازی
- روده پاک کنی
- کشتارگاه دام و طیور
- پایانه های بار و انبار موسسات باربری
- شارژ گاز در کپسول
- همه آب فلز کاری ها ( آب کاری )
- رنگ کاری پروفیل آلومینیومی( رنگ کوره ای )
- همه ریخته گری ها و ذوب فلزات ( از جمله چدن ، مس ، فولاد ، مفرغ ، برنز ، آلومینیوم و سرب )
- مراکز بازیابی اوراق انواع خودرو ، موتور سیکلت و ماشین آلات راهسازی ، صنعتی و کشاورزی
- انبار انواع پسماند و ضایعات قبل بازیافت ( فلزی ، قراضه ها ، کاغذ و مقوا ، لاستیک و پلاستیک ، پت و …)
- تعمیرگاه ماشین آلات سنگین.
اتخاذ تصمیم وصدوررای کمیسیون بند20ماده 55 قانون شهرداری‌ها به شرح ذیل خلاصه می شود:
- اجرای تمهیداتی ازقبیل رفع مزاحمت ایجاد شده برای ساکنان ،عابران و….
- رفع مزاحمت ایجاد شده یا توقف فعالیت مغایراصول وضوابط بهداشت شهرنشینی
- تعطیلی یا تخریب محل که در صورت اجرا ازسوی شهرداری و مراجع ذی صلاح تعقیب میشود
- انتقال به خارج از شهر که تجربه نشان داده است اجرای این‌گونه آرا معمولا سال‌ها به طول میانجامد
مراحل کارکمیسیون بند 20 ماده 55 شهرداری ها:
اﻟﻒ ـ آﮔﺎﻫﯽ ازﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﯾﺎﻣﮑﺎن آﻻﯾﻨﺪه ﯾﺎ ﻣﺰاﺣﻢ ﺷﻬﺮی
- از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﮑﺎﯾﺖ ﮐﺘﺒﯽ و ﺣﻀﻮر ﺷﻬﺮوﻧﺪان (ﺛﺒﺖ ﺷﮑﺎﯾﺖ در دﺑﯿﺮﺧﺎنه)
- از ﻃﺮﯾﻖ ارسال ﭘﯿﺎم به ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎی 137
- بازدید و دستور اعضای کمیسیون
ب ـ ﭘﺲ از ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ واﺣﺪﻫﺎی دارای ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﻃﺒﻖ ﻣﺮاﺣﻞ اﻋﻼم ﺷﺪه،ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﺮوﻧﺪه می گردد:
پرونده به دبيرخانه كميسيون ارسال وتوسط كارشناسان نظارت دبيرخانه كميسيون با كليه ضمائم جهت صدوررای درجلسه كميسيون مطرح می گردد
- ﺑﺎزدﯾﺪازواﺣﺪﻫﺎی ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه وﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﻮع ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮوﮐﯽ وﭘﻼن دﻗﯿﻖ ﻣﻠﮏ واﺧﺬ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺎﻟﮏ ﯾﺎ ﻣﺘﺼﺪی
- ﺻﺪور اﺧﻄﺎرﯾﻪ اراﺋﻪ ﻣﺪارك ﻣﻠﮑﯽ و ﮐﺴﺒﯽ و … ﺑﺮاي واﺣﺪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ
- اﻧﺸﺎی اوﻟﯿﻪ رای ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﺑﻨﺪ20ﺗﻮﺳﻂ دبیروﮐﺎرﺷﻨﺎس ﺑﻨﺪ 20 ماده 55
- صدور رای، تعطیل یا تمهید
پس صدور رای،توسط دبير كميسيون در2 نسخه به منطقه ارسال می شود
- ابلاغ رای بند 20 ماده 55 به متصدی
با دستورمديرکمیسیون ،توسط اجرائيات منطقه رای به مالک ابلاغ می گردد ورونوشت ابلاغيه رای صادره پس ازدريافت امضاء واثرانگشت مالک به دبيرخانه كميسيون جهت درج در پرونده ارسال می گردد.
- اجرای رای
درصورت عدم اعتراض و يا رفع نواقص درمهلت مقرر:
اخطار 48 ساعته مبنی برمهرمحل به مالک وبعدازگذشت مهلت مقررملک به دستور مديرمنطقه مهروموم می گردد ودرصورت تعهد مالک مبنی بررعايت موارد تعيين شده کمیسیون ورفع مزاحمت،شهرداری منطقه اقدام به رفع مهروموم می نماید.
نکته : هرگونه فعالیت درواحدهای پلمپ شده،فک پلمپ تلقی شده وتحت پیگرد قانونی قرارمی گیرد.
درصورت ابلاغ قانونی به متصدی، شهرداری منطقه بايد نسبت به اجرای رای صادره بدون هيچ قيد وشرطي اقدام نمايد وبه منظور پلمپ واحدهای صنفی باید نسبت به نصب تابلوهای پلمپ برروی درب واحدها اقدام نمايدوكارشناسان منطقه باید پس از يك هفته از اجراي حكم از صنوف مهروموم شده بازديد ودرصورت فك پلمپ واحد نسبت به معرفی به مراجعه قضائی واعلام وواحد اجرائيات منطقه جهت مهروموم مجدد اقدام نمايد.
صاحب ملک وطرف ابلاغ شهرداری می تواند ظرف سه ماه ازتاریخ ابلاغ وچنانچه مقیم خارج ازکشور باشد با ارائه مدارک مثبت اقامت درخارج ازایران درمهلت شش ماه ازتاریخ ابلاغ،به رای کمیسیون مشاغل مزاحم دردیوان عدالت اداری شکایت نماید ومی تواندعلاوه بردرخواست نقض رای کمیسیون ازشعبه رسیدگی کننده درخواست نماید که تازمان رسیدگی دیوان،دستورتوقف اجرای رای صادر گردد اما رای کمیسیون حتی درصورت شکایت دردیوان، قابل اجراست مگر اینکه دیوان دستور توقف اجرای رای را صادر نماید.
دردیوان عدالت اداری پس ازابلاغ دادخواست شاکی به طرف دعوی مهلت یک ماهه ای برای ارائه پاسخ اعطاء می شودودرنهایت با طی تشریفات وشرایطی شعبه بدوی رای صادرمی نماید،رای صادره ظرف بیست روز ازتاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی درشعب تجدیدنظر دیوان می باشد و چنانچه دیوان عدالت اداری رای کمیسیون را ناقص بداند مبادرت به نقض آن وصدور دستوراتی برای رفع نقص می نماید که دراین مرحله پرونده به کمیسیون بند20 ماده 55 قانون شهرداری اعاده می شودو کمیسیون باید به تقاضای دیوان رسیدگی ومجدداًرای صادر نمایدوچنانچه صاحب ملک به این رای نیزمعترض باشد بایدحسب مورد ظرف مهلت های سه وشش ماهه به رای مذکور اعتراض نماید دراین مرحله پرونده به همان شعبه سابق دیوان ارجاع می گردد.
وکیل کمیسیون بند 20 ماده 55 قانون شهرداری ها
معمولا در این گونه از پرونده ها می توانند سه طرف درگیر باشند ، یک طرف از این میان همسایگان و همچنین اهالی محله از یک طرف ، مالک کارگاه یا شغل پر سرو صدا و در انتها شهرداری می باشند.
معمولا شکایت از سروصدای زیادی در این رابطه با شکایت همسایگان شروع شده و و به شهرداری ارسال می شود . در شهرداری نیز با بررسی امر اقدام به تصمیم گیری و صدور رای در این باره می شود . در انتها مالک شغل یا حرفه می باشد که باید یا همسایگان را در این باره قانع نماید و بتواند در کمیسیون ماده 55 از حقوق خود دفاع نماید یا باید از وکلای امر استفاده کند و الا ملزم به انتقال محل کار خود به مکانی دیگر می شود .
همسایگان نیز در این باره ممکن است به دلیل سابقه کاری کارگاه نیاز به وکیل داشته باشند و در این رابطه برای طرح شکایت امورات انها را انجام بدهد .
در شهرداری در هر صورتی رای صادر می گردد و با توجه به دلائل و مدارک طرفین در این رابطه رای صادر می شود . رای صادره در کمیسوین معمولا قابل اعتراض در همان کمیبسیون می باشد و در انتها با اعتراض فرد و رسیدگی دوباره رای قطعی صادر می شود که از طرف هر کدام از اهالی محل و یا مالک کارگاه ممکن است در دیوان مورد اعتراض قرار بگیرد .
