دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری چیست و چه پرونده هایی به دیوان ارجاع داده می‌شود؟

دادگاه دیوان عدالت اداری جایی است که مردم می توانند برای حل و فصل اختلافات با ارگان های دولتی به آنجا مراجعه کنند. در آن قاضی پس از بررسی مدارک و توضیحات طرفین، حکم صادر می کند. سیستم دادگاه دیوان عدالت اداری بخش مهمی از روند قانونی است و نقش حیاتی در حمایت از حقوق مردم ایفا می کند. مراجع قضایی در ایران به چند دسته تقسیم می شوند مراجع حقوقی که پرونده هایی از قبیل دعاوی مالی خانوادگی روابط موجر و مستاجر و غیره را قضاوت می کنند در این مراجع رای بر مجازات شخص یا اشخاص صادر نمی شود و ذینفع و ذی حق پرونده مشخص می شود.که می توانید برای حل مشکلات دیوان به وکیل دیوان عدالت اداری مراجعه کنید

مراجع کیفری به دعاویی که برابر قانون مجازات اسلامی منجر به مجازات می‌شود، رسیدگی می‌کنند دعاویی از قبیل قتل، آدم ربایی، ارتشاء ،اختلاس، توهین، تهدید و … در دادگاه کیفری، متهم در نهایت یا مجرم شناخته شده یا حکم برائت وی صادر می شود.

همانگونه که از نام آن پیداست دیوان عدالت اداری مرجع قضایی است که به منظور تظلم خواهی اشخاص حقیقی یا حقوقی علیه ارگانها و نهادهای دولتی تشکیل شده است.

قانون دیوان عدالت اداری

قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پس از کش و قوس های فراوان در سال1392/03/25 به تصویب رسید این قانون از پنج بخش تشکیل شده است که عبارتند از تشکیلات ، آیین دادرسی ،اعاده دادرسی، اجرای احکام، سایر مقررات بخش دوم شامل دو فصل است : صلاحیت و ترتیب رسیدگی این قانون ناسخ قوانین قبلی دیوان عدالت اداری و مصوب ۱۳۸۷ و ۱۳۷۹ و از ۱۲۴ ماده تشکیل شده است

تشکیلات دیوان عدالت اداری

در خصوص تشکیلات دیوان عدالت اداری لازم به ذکر است که رئیس دیوان عدالت اداری مسئولیت اداره دیوان را بر عهده دارد. علاوه بر شرایط عمومی برای انتخاب قضات، به ‌موجب ماده ۳ قانون دیوان عدالت اداری، مصوب ۱۳۸۵، قضات دیوان باید دارای ۱۵ سال سابقه کار قضایی باشند. البته مدت مذکور برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد و دکترا در یکی از گرایش‌های رشته حقوق یا مدارک حوزوی معادل، ۱۰ سال است رئیس این دیوان از سوی قوه قضاییه انتخاب می‌شود که هم اکنون حجت‌الاسلام والمسلمین مظفری عهده‌دار این مسئولیت می باشد.

شرایط عمومی قضات به شرح زیر است

عدالت، ایمان، تقوا و تعهد عملی به موازین اسلامی و وفاداری به نظام جمهوری اسلامی ایران، شهرت به حسن اخلاق و امانت و نداشتن محکومیت جزایی، سلامتی و نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، تابعیت ایران.

شعب دیوان عدالت اداری

بدوی: این شعب یک رئیس یا علی البدل رئیس حضور دارند که رای نهایی صادره از شعبه بدوی از طرف رئیس یا علی‌البدل رئیس( بسته به زمان حضور) می باشد
تجدیدنظر: شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری مرکب از یک رئیس و دو مستشار است که با حضور دو عضو نیز رسمیت می یابد، رئیس شعبه تجدیدنظر و وظیفه مدیریت شعبه را عهده دار است اما چنانچه در یک پرونده دو مستشار رای مخالف با ریاست شعبه صادر کنند رای نهایی پرونده نظر اکثریت قضات می باشد.

هیئت عمومی دیوان عدالت اداری

مهمترین وظیفه هیئت عمومی دیوان عدالت اداری کشور که به دستور ریاست این دیوان تشکیل می‌شود رسیدگی به آرای صادره متعارض در یک موضوع یکسان صادره از شعب تجدیدنظر یا بدوی است از سوی بنابر نص ماده ۹۰ این قانون هر گاه در موضوع واحد حداقل ۵ رای مشابه از 2 یا چند شعبه دیوان نیز صادر شده باشد، رئیس دیوان می تواند موضوع را در هیئت عمومی مطرح و تقاضای تسری را نسبت به موضوعات مشابه نماید؛

آدرس و تلفن دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری در تهران واقع شده است و در قانون محل دیگری برای تشکیل جلسات رسیدگی در نظر گرفته نشده است این امر از این لحاظ مهم است که اگر حتی در دادگستری مراکز استان‌ها جلسه‌ای با عنوان دیوان عدالت اداری تشکیل شود از لحاظ قانونی معتبر نمیباشد آدرس دیوان عدالت اداری واقع در تهران، بزرگراه شهید ستاری، بلوار مخبری، نبش خیابان ایران زمین می‌باشد.

شماره تلفن مرکز اپراتور دیوان عدالت اداری 51202024-021 و 9-51201-021 می باشد.

مراحل طرح دعوا در دیوان عدالت اداری؛

قبل از هر اقدامی برای طرح دعوا بایستی به این نکته بسیار مهم توجه نمایید که به دعاوی مطروحه در دیوان عدالت اداری باید حتماً به طرفیت واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها سازمان ها موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری و سازمان تامین اجتماعی و غیره باشند به عبارتی ساده تر اگر خوانده دعوای شما بخش خصوصی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی باشد دادخواست شما رد میشود.

ثبت و تقدیم دادخواست

قدم اول در طرح دعاوی در دیوان عدالت اداری ثبت و تقدیم دادخواست می باشد شما می توانید با مراجعه مستقیم به دیوان عدالت اداری یا دفاتر خدمات قضایی دادخواست خود را ثبت کنید همچنین می توانید از طریق سامانه جدید و افتتاح ساجد پس از ثبت نام مراجعه به دفاتر کل دادگستری مرکز استان ها اقدام به ثبت دادخواست نمایید. ماده ۱۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مشخصات مورد نیاز برای دادخواست را بیان کرده است که به اختصار عبارتند از مشخصات شاکی، مشخصات طرف شکایت، نام و نام خانوادگی، موضوع شکایت و خواسته، شرح شکایت ،مدارک و دلایل مورد استناد، امضا یا اثر انگشت، مدرک اثبات کننده سمت شاکی می بایست تصویر برابر با اصل شده یا سند ترجمه شده( اگر به زبانی غیر از فارسی باشد) را نیز پیوست دادخواست خود نماید.

پس از ثبت شکایت از طریق سامانه ساجد شما می توانید تا زمانی که پرونده در حالت ارجاع به معاونت قرار می گیرد روند پرونده را در سامانه ساجد ملاحظه بفرمایید اما پس از این مرحله پیگیری پرونده و ابلاغیه ها از سامانه ثنا امکان پذیر است به همین دلیل باید قبل از هر اقدامی و برای طرح هر دعوایی حتماً نسبت به ثبت سامانه ثنا اقدام نمایید البته لازم به ذکر است که پیگیری پرونده هایی که مربوط به اعمال ماده های ۷۹ و ۸۰ قانون دیوان عدالت اداری باشد از طریق سامانه ساجد امکان پذیر است لازم است به صورت خلاصه این موارد را شرح دهیم

ماده 79: چنانچه رئیس قوه قضاییه یا رئیس دیوان عدالت اداری رای قطعی یکی از شعب دیوان را خلاف بین شرع یا قانون تشخیص دهد فقط برای یکبار با ذکر دلیل پرونده را برای رسیدگی ماهوی و صدور رای به شعبه هم عرض ارجاع می‌دهند رای صادره قطعی است

تبصره؛ اگر رای قطعی موضوع این ماده از شعبه بدوی صادر شده باشد، پرونده برای صدور رای به شعبه تجدید نظر ارجاع می‌گردد
ماده 80: اگر اشخاص نسبت به آیین نامه ها و مصوبات دولتی در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری شکایتی داشته باشند می توانند شکایت خود را با تقدیم دادخواست از این هیئت پیگیری نمایند . علاوه بر موارد ذکر شده بالا شما می توانید با استفاده از شماره های پیام کوتاه 30009699 یا 500029 نیز از خدماتی از قبیل

1.  دریافت آخرین وضعیت پرونده با ارسال شماره پرونده و رمز شخصی
2. دریافت رمز شخصی با ارسال شماره پرونده
3. دریافت شعبه رسیدگی کننده و آدرس
4. ارائه پیشنهاد و انتقادات

بهره مند شوید.

برای دریافت نحوه استفاده از این خدمات عدد صفر را به شماره های مذکور ارسال نمایید پیگیری و مشاهده رای، بر اساس ماده ۶۱ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پس از صدور و ثبت دادنامه دفتر شعبه ۵ روز فرصت دارد آن را برای ابلاغ به طرفین ارسال نماید منظور از ابلاغ ، ابلاغ فیزیکی می باشد.

۵ روش برای ابلاغ در این امور در نظر گرفته شده است

1. ابلاغ رای صادره از طریق دفتر شعبه صادر کننده رای
2. اقدام به ابلاغ از طریق اداره ابلاغ دیوان و به موجب مقررات قانون آیین دادرسی مدنی
3. مبادرت به ابلاغ از طریق پست الکترونیک یا نمابر به ادارات دولتی یا شکات چنانچه تقاضای قبلی برای استفاده از این روش نموده باشند
   پس چنانچه طرفین این نوع ابلاغ را انتخاب نکرده باشند ابلاغ از این طریق فاقد اثر قانونی خواهد بود
4.  ابلاغ از طریق دفاتر اداری دیوان در مراکز استانی واقع در دادگستری مرکز استان
5.  ابلاغ به وسیله دادگستری محل اقامت طرفین پرونده
   البته در حال حاضر را از طریق سامانه سنا نیز قابل پیگیری و رویت می باشد اهمیت تاریخ ابلاغ رای از آن لحاظ است که تاریخ ابلاغ رای ابتدای مهلت تجدیدنظرخواهی از رای صادره است همچنین بنا بر ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب هیچ حکم یا قراری را نمی توان اجرا نمود مگر به صورت حضوری و یا به صورت دادنامه یا رونوشت گواهی شده آن به طرفین یا وکیل آنان ابلاغ شده باشد پس اگر ابلاغ به درستی محقق نشود صدور رای مفهوم واقعی را از دست می دهد

سایت پیگیری پرونده در دیوان عدالت اداری

سامانه ساجد، سامانه ثبت و پیگیری درخواست و دادخواست ها در دیوان عدالت اداری است. در حال حاضر موارد زیر در سامانه ساجد انجام می شود:

•  ثبت دادخواست های بدوی و تجدیدنظر
•  ثبت و پیگیری درخواست اعمال ماده 79، (درخواست بررسی مجدد رای شعبه، توسط رییس دیوان)
•  ثبت و پیگیری درخواست ماده 89 (درخواست بررسی تعارض آرای شعب و صدور رای وحدت رویه) از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
•  ثبت دادخواست اعاده دادرسی (ماده 98)
•  ثبت دادخواست اعتراض ثالث (ماده 57)
•  ثبت دادخواست ورود ثالث (ماده 55)
•  ثبت و پیگیری درخواست ابطال مصوبات در هیات عمومی دیوان (درخواست ماده 80)
•  ارسال پاسخ اخطار رفع نقص، ارسال لوایح و نامه ها به بخش های مختلف در دیوان عدالت اداری
• درگاه گزارش دهی مصوبات و مقررات مانع تولید و جهش اقتصادی

قابل ذکر است که برای ثبت نام در این سامانه بایستی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام کنید.

آیا می توان دادخواست های بدوی، تجدیدنظر، اعاده دادرسی، ورود ثالث یا اعتراض ثالث خود را در سامانه ثنا ویرایش کرد؟

آخرین مرحله ثبت دادخواست، پرداخت هزینه می باشد. تا زمانی که پرداخت هزینه انجام نشده باشد، امکان ویرایش دادخواست وجود دارد. در صورتی که پرداخت هزینه انجام شد دیگر امکان ویرایش ندارید و همچنین در صورتی که پرونده نقص داشته باشد و کارشناس دبیرخانه پرونده را جهت رفع نقص به شما بازگرداند، امکان ویرایش دادخواست را دارید.